Pandemi nedeniyle geçen yıl tepeye yerleşen e-ticaret ve e-ihracat, bu alanda faaliyet gösteren şirketlerin ‘beyni’ olarak kabul edilen IT (Enformasyon Teknolojileri) uzmanlarını yıldız yaptı. Şirketlerin bilişim sistemini ayakta tutan, yazılımlarını yapan IT’ciler hem Türkiye’de, hem de yurtdışında paylaşılamıyor. Türkiye’deki kimi pazaryeri firmaları, en yeterli IT elemanlarını İngiltere, Macaristan ve Polonya’ya kaptırırken, Türk şirketleri de kendi ortalarında yarışıyor. Yurtdışına transfer olan IT’ciler Türkiye’deki maaşlarının neredeyse iki katı kadar maaş teklifi alıyor. E-ticaret yalnızca yurtdışında değil Türkiye’de de gelişiyor. Öte yandan bugüne kadar yalnızca konteyner ihracatı yapan birçok Türk şirketi artık e-ihracata başlıyor. Durum bu türlü olunca da herkes, IT yöneticisi, IT mühendisi ve yazılımcı arıyor.
Yabancılar Türkleri kapıyor
Bugün kadar teknolojiyi yalnızca kullanan taraf olan Türkiye, artık küresel çapta tercih edilen yazılımcılar yetiştirmeye başladı. ABD ve AB’ye nazaran Türk IT çalışanlarının daha analitik, daha süratli ve meselesiz iş çıkarması tercih sebebi oluyor. Hintli yazılımcı ve IT çalışanlarından sonra Türkler ikinci sıraya yerleşmiş durumda. Üçüncü sırada ise Doğu Avrupalı IT’ciler olduğu söz ediliyor. Ergene Consulting Genel Müdürü Murat Ergene, bilhassa bilişim dalının gelişmesinin yazılım geliştirme alanında çok büyük açıklara yol açtığını söyledi. Türkiye dahil tüm dünyada e-ticaret ve e-ihracatın arttığını belirten Ergene, “Şu anda şirketler mecnun üzere IT’ci arıyor. Birçok öncü Türk şirketinde bilhassa IT alanındaki yazılım geliştirmeyle ilgili çok büyük alımlar başladı. E-ticaret sitelerinin daha düzgün çalışması gerekiyor bu devirde. Fakat kargo lojistik şirketlerinin de işleri arttı. Onların da kargo lojistik işlerinin gelişmesi gerekiyor. Onlar da IT’ye bağlı” diyor. Ergene, Türkiye’deki birtakım pazaryeri firmalarının insan kaynakları yöneticilerinin, ‘IT’de bizim rakiplerimiz Türkiye’de değil. Biz Türkiye’de adam kaybetmiyoruz, yurtdışına adam kaybediyoruz’ dediklerini söylüyor. Polonya, Macaristan, İngiltere’nin IT çalışanı alanında açıkları olduğunu söyleyen Ergene, “Bu ülkelerde ve hatta dünyada pandemiyle birlikte online ticaret, online ihracat çok arttı. Şirketlerin de bu alandaki en gerekli elemanları IT’ciler. Münasebetiyle yurtdışındaki bu ülkelerden Türk IT’cilerine ağır bir ilgi başladı. Artık meskenden de çalışma hür hale gelince, bizim IT’cilere neredeyse iki katı fiyat teklif ederek şirketlerine transfer ediyorlar. Yeni mezunlara bile bin ila 2 bin dolar ortası maaş veriyorlar. Hem meskenden çalışıyorlar, hem iki kat maaş alıyorlar. Bu türlü bir pazar doğdu. Arz az, talep çok. Bu türlü olunca da şirketler bünyelerinde çalışan tutmakta zorlanıyor. Dünyada da IT’ci alanında bir açık var” diye konuşuyor.
İK’cılar çaba veriyor
Murat Ergene, IT’ye olan muhtaçlığın yalnızca yurtdışında değil besin perakende bölümünden kargo ve lojistik kesimine kadar geniş bir yelpazede faaliyet gösteren Türk şirketlerinde de olduğunu söyledi. Ergene, “Gıda perakendecileri, hazır giysi şirketleri, kargo-lojistik şirketleri de IT’ci arıyorlar. Bunların da kendi ortalarında IT’ci kapma yarışı var. Şu anda en cazibeli departman IT olmaya başladı. İnsan kaynakları yöneticilerinin de en büyük yarışı bu IT’cileri elde tutmak” diyor. Şirketlerin IT’cilerin maaşlarını artırdığını lakin bu metodun de her vakit mümkün olmadığını vurgulayan Ergene, “Onun dışında kültürel bir formda çalışan bağlılığını artırmak için onları esnek bırakıyorlar. Yani illa işe gel git hususlarından çok, daha esnek çalışma modeli sunuyorlar. IT’cileri rahat bırakıyorlar, aslında yeni kuşak de değişti artık… IT’ciler ise daha da değişik onların içinde. Daha da farklı profilde oluyorlar. Akıllı şirketler IT’cilerin çalışan bağlılığını artırmaya yönelik çalışma yapıyor. Şirkette onların sıkıntılarını dinleyip, onlara daha özel ilgi gösterme eğilimine girmek istiyorlar” diyor.
İngiltere transferde birinci sırada
Dijital ihracat ajansı WWB Agency CEO’su Ahmet Yağlıcıoğlu da, pandemiyle birlikte e-ticaret hacminin bir yıl öncesine nazaran yüzde 18 arttığını, ticarette sonların da ortadan kalkmasıyla küresel çapta 3,9 trilyon dolar pahasında bir pazar oluştuğunu söyledi. E-ihracat ve e-ticarette her şeyin otomasyon olması gerektiğini belirten Yağlıcıoğlu, “Her iki alanda da sistem takibi olması teknik olarak kıymetli. Her ikisini de yaparken bir yazılım yapılması gerekiyor. Stok sayımı var, stoklarla, depolamayla ilgili yazılımlar var, bir de kargo lojistik takibinde kullanılan yazılımlar var. E-ticaret altyapısının panellerinin kurulması gerekiyor. Tüm bunları da IT elemanları yapıyor. İşte bu nedenle IT’cilere olan talep patlamış durumda” diyor. Bilhassa İngiltere’nin Avrupa’da e-ticaret ve e-ihracatta KOBİ bazında en çok web sitesine sahip olan ülke olduğunun altını çizen Yağlıcıoğlu, “İngiltere’den sonra Almanya ve Körfez ülkeleri de online alışveriş yapan bir topluma sahip. Tüketicilerden talep bu kadar fazlayken, bu ülkelerin yazılım muhtaçlığı da çok fazla. Hintliler yazılım konusunda çok yeterli fakat ikinci sıraya Türk yazılımcıları, IT’cileri oturmuş durumda” diyor.
Maaş 5 bin TL’den başlıyor
IT uzmanları, çalıştıkları şirketlerin yapısına nazaran, 3-4 bin ila 25 bin TL ortasında değişen bir maaş skalasına sahip. Ahmet Yağlıcıoğlu, bölümü yakından tanıyan bir isim ve maaşlarla ilgili şu bilgileri veriyor: “İşe yeni başlayan gençler 3.5-4 bin TL, uzman düzeyindeki bir yazılımcı ise 5.5-6 bin TL net maaş alıyor. Kıdemli uzman ve yönetici düzeyi 10-11 bin TL’ler, bir IT genel müdürünün maaşı ise düzgün bir şirkette 12 bin TL’yi geçiyor, hatta ucu açık.” Yağlıcıoğlu, İngiltere’ye transfer olan birçok IT’cinin İngilizce bilmemesine karşın, sadece yazılımcı lisanı bildiği için bu bahiste öne çıktığını söylüyor. Yurtdışından junior denilen işe yeni başlayan ya da 2-3 yıllık tecrübesi olan bir IT elemanına en az 1.000 dolar teklif ediliyor.
